Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước là tiếp tục phát huy mạnh mẽ lòng tự hào, tinh thần dân tộc, tình yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong mỗi người dân Việt Nam, đặc biệt là trong thế hệ trẻ, những thanh niên, sinh viên – lực lượng tiên phong trong công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế – xã hội, trở thành chủ nhân tương lai của đất nước.
Lực lượng kế tục, phát huy nguồn trí tuệ nước nhà
Trong lời phát biểu tại lễ bế mạc kỳ họp thứ nhất, Quốc hội nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, khóa II, ngày 3/7/1964, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Xây dựng chủ nghĩa xã hội là một sự nghiệp cực kỳ vẻ vang, nhưng phải lâu dài và gian khổ. Nhân dân ta cần phải có tinh thần phấn đấu bền bỉ, quyết tâm vượt mọi khó khăn, để giành lấy những thắng lợi mới rực rỡ hơn nữa”[1]. Đây là sự nghiệp vĩ đại không riêng gì của dân tộc mà của cả nhân loại yêu chuộng hòa bình và tiến bộ trên thế giới, xây dựng chủ nghĩa xã hội đã trở thành nhịp cầu kết nối những con người, những quốc gia chân chính cách mạng và tiến bộ. Để thực hiện thắng lợi sự nghiệp vẻ vang này, một trong những vấn đề chiến lược cần giải quyết cả trước mắt lẫn lâu dài là khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc cùng với khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, dân tộc cường thịnh, trường tồn.
Trong giai đoạn mới hiện nay, khát vọng phát triển đất nước được xem là nguồn lực nội sinh, là năng lượng tiềm tàng tạo thành sức mạnh vĩ đại của cả dân tộc trong tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, góp phần hiện thực hóa xã hội chủ nghĩa trên thế giới. Tiếp nối những giá trị lịch sử to lớn của các thế hệ cha ông đi trước, truyền trao những giá trị tinh thần to lớn đó, các thế hệ thanh niên, sinh viên Việt Nam hiện nay là một lực lượng xã hội to lớn, được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta coi là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước; đồng thời, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Sinh viên một bộ phận tinh túy, quan trọng trong thanh niên Việt Nam, là lực lượng kế tục, phát huy nguồn trí tuệ nước nhà, là nguồn lực chủ yếu trong thời đại kinh tế tri thức, đã và đang đóng vai trò then chốt trong tiến trình phát triển của đất nước. Bài viết nhằm mục đích khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, ý thức dân tộc gắn với xây dựng chủ nghĩa xã hội cho thanh niên, sinh viên Việt Nam hiện nay, giúp họ nhận thức đúng sứ mệnh và vai trò lịch sử của mình trong quá trình xây dựng đất nước trên con đường hội nhập.
Khát vọng phát triển đất nước là nguồn sức mạnh nội sinh
Khát vọng là tinh thần, sự ao ước, mong muốn thiết tha của con người về những điều lớn lao và tốt đẹp với tinh thần thôi thúc mạnh mẽ. Khát vọng là yếu tố tinh thần, là sự mong muốn, khao khát, quyết tâm dồn sức lực, trí tuệ để đạt cho được mục tiêu; là nguồn động lực có sức mạnh vô biên để thực hiện những nhiệm vụ nặng nề nhằm đạt được ước mơ, không khuất phục trước mọi thử thách. Khát vọng phát triển đất nước là sức mạnh mềm, sức mạnh nội sinh do cộng đồng dân tộc trong sự bồi đắp suốt chiều dài lịch sử tạo nên, là nguồn mạch kết thành những giá trị tinh thần bền bỉ của dân tộc, tạo nên sức mạnh tổng hợp, đáp ứng nhu cầu sinh tồn và phát triển của dân tộc. Do vậy, khơi dậy và phát huy cao độ nguồn lực nội sinh trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay để biến tiềm năng thành động lực, biến khả năng thành hiện thực.
Khát vọng phát triển của một dân tộc là: Sự cộng hưởng những khát vọng vươn lên của cả một cộng đồng, của con người quốc gia – dân tộc, tạo thành nguồn năng lượng nội sinh vô cùng to lớn, sống động, thể hiện sức mạnh vô song. “Đó chính là động lực trung tâm của quốc gia – dân tộc trên con đường đi tới tương lai”[2]. Khát vọng xây dựng đất nước phát triển phồn vinh, hạnh phúc là khát vọng mang giá trị truyền thống của dân tộc qua hàng ngàn năm văn hiến dựng nước và giữ nước, dân ta luôn có khát vọng cháy bỏng là đất nước được độc lập chủ quyền, nhân dân thoát khỏi ách thống trị và nô lệ. Khát vọng đó là cội nguồn sức mạnh vĩ đại, là sức mạnh nội sinh phi thường, chuyển hóa tạo thành động lực để một dân tộc anh hùng đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược, giữ vững nền độc lập dân tộc từ thời Đại Việt với tứ thơ bất hủ Nam quốc sơn hà của Lý Thường Kiệt, cho đến thời kỳ thực dân, đế quốc xâm lược gieo rắc khổ sở và mất mát cho dân tộc, nhưng với ý chí quật cường, cả dân tộc đã vùng lên quật khởi với quyết tâm “dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập” và chân lý: “Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”[3], “không có gì quý hơn độc lập tự do”[4].
Khát vọng hòa bình đã chuyển hóa thành sức mạnh quật khởi đánh tan quân xâm lược thực dân Pháp, đế quốc Mỹ, giành độc lập cho nước nhà. Cho đến khát vọng chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu và chậm phát triển, đó là những khát vọng chính đáng, trân quý và giá trị. Ngày nay đã được chuyển tải thành khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, không chỉ được Chủ tịch Hồ Chí Minh mà Đảng ta tiếp tục dày công “nuôi dưỡng” tinh thần này và được cụ thể hóa bằng những chủ trương, chính sách phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cách mạng Việt Nam. Vì vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định mục đích, chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam được thể hiện trong bản tuyên ngôn và chính cương là làm cho nước Viêt Nam ta: “Độc lập – thống nhất – dân chủ – phú cường”[5].
Ngày nay, Việt Nam với mục tiêu thực hiện thắng lợi quá trình xây dựng đất nước trở thành nước công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng thành công chế độ chủ nghĩa xã hội với mục tiêu chiến lược trong từng giai đoạn đưa đất nước phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045. Chặng đường lịch sử của đất nước trong những giai đoạn tiếp đang cho thấy vị thế của dân tộc ở một tầm cao mới với khát khao cháy bỏng của dân tộc là phát triển đất nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc. Đây không phải là một huyễn tưởng hay ngẫu hứng chủ quan, duy ý chí, mà là một khát vọng chính đáng bắt nguồn từ niềm tin vững chắc vào cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế sau hơn 35 năm đổi mới.
Bản lĩnh, trí tuệ, tinh thần đoàn kết, tinh thần dân chủ, sức mạnh dân tộc cùng những kinh nghiệm dày dặn mà Đảng ta cùng các thế hệ kiểm nghiệm, đúc kết trong thực tiễn cách mạng, trên một cơ tầng khoa học về lộ trình và những bước đi rõ ràng. Đây là khát vọng được bồi đắp trên cơ sở phân tích, dự báo những thời cơ thuận lợi, đồng thời dự tính những khó khăn, thử thách để quyết tâm vượt qua với phương châm cách mạng: “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, chuyển hóa nguy cơ thành những cơ hội phát triển.
Văn kiện Đại hội XIII của Đảng xác định mục tiêu cụ thể: Phấn đấu đến 2025, trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại; đến 2030 là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao, đến 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Điều đó đã thể hiện tính tất yếu của quá trình đổi mới sáng tạo của Đảng trên tất cả mọi lĩnh vực để đưa Việt Nam cất cánh phát triển trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hiện nay.
Phát huy tinh thần dân tộc, khát vọng phát triển… cho thanh niên, sinh viên Việt Nam hiện nay
Đất nước đang bước vào giai đoạn mới, với công cuộc xây dựng và kiến tạo làm thay đổi bộ mặt nền kinh tế nước nhà, những thành tựu chúng ta gặt hái được trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, quốc phòng, an ninh… đã cho thấy những bước đi trong thực hiện khát vọng đang được hiện thực hóa. Trong công cuộc đổi mới toàn diện hiện nay không chỉ là nhiệm vụ của một số cá nhân, một số ngành hay lĩnh vực riêng biệt, mà đó là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân, trong đó đội ngũ thanh niên, sinh viên Việt Nam là lực lượng vô cùng quan trọng trong thực hiện các mục tiêu chiến lược của đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhận định rằng“nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”[6]. Với vai trò, trọng trách và sứ mệnh của mình, chính lực lượng thanh niên, sinh viên là nhân tố chủ chốt đối với vận mệnh của quốc gia, dân tộc. Trong mỗi giai đoạn phát triển của cách mạng nước nhà, dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, các thế hệ thanh niên, sinh viên luôn nỗ lực phấn đấu hoàn thành xuất sắc vai trò sứ mệnh lịch sử của đất nước.
Để góp phần hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 đòi hỏi mỗi thanh niên, sinh viên Việt Nam trước hết phải luôn nhận thức một cách đúng đắn tinh thần cống hiến, luôn “cháy” trong mình ngọn lửa của tinh thần dân tộc, khát vọng về một đất nước phát triển phồn thịnh, hạnh phúc. Mỗi thanh niên, sinh viên phải luôn thể hiện ý chí, tài năng, cống hiến sức trẻ, sức sáng tạo không ngừng nghỉ và bền bỉ thể hiện tinh thần trách nhiệm của mình với quốc gia, dân tộc bằng việc không ngừng nỗ lực vươn lên cống hiến, đóng góp cho sự nghiệp chung của dân tộc, chủ động đón nhận thời cơ mới, vượt qua khó khăn thách thức, ra sức học tập, lao động sáng tạo, khởi nghiệp, lập nghiệp, tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia, thích ứng nhạy bén với cuộc cách mạng công nghệ số, làm chủ khoa học công nghệ hiện đại. Thanh niên, sinh viên Việt Nam sẽ là lực lượng quan trọng, ngọn cờ tiên phong trong kiến tạo những giá trị mới, thành công mới, hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước, sánh bước với năm châu…
Hiện nay, với nguồn lực trí tuệ dồi dào, kết tinh trí tuệ dân tộc cho thấy Việt Nam đang ở giai đoạn hội tụ đủ các yếu tố để “cất cánh”, khẳng định vị thế của mình trong bản đồ kinh tế thế giới. Đây cũng chính là thời cơ để chúng ta thực hiện khát vọng phồn vinh, hạnh phúc, phát triển đất nước mà Đảng ta đã lựa chọn và nêu rõ trong mục tiêu phát triển. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định thanh niên, trong đó có sinh viên giữ vai trò quyết định ở vị trí trung tâm trong rất nhiều vấn đề lớn của đất nước, đặc biệt là ở 3 khâu đột phá. Đảng đặt ra những yêu cầu rất lớn đối với sự tham gia của thanh niên để hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Đảng ta khẳng định: “Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội trong bối cảnh hiện nay”.
Theo thống kê mới nhất của Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam, hiện nay nước ta có hơn 22,1 triệu người trong độ tuổi thanh niên, chiếm khoảng 22,5% dân số cả nước và gần 36% lực lượng lao động; gần 60% thanh niên sống ở nông thôn; 98,7% người trong độ tuổi lao động có việc làm[7]. Đây là nguồn lực dồi dào cho quá trình kiến thiết, xây dựng đất nước. Lực lượng này luôn thể hiện rõ những phẩm chất cần mẫn, thông minh, sáng tạo, cùng với lợi thế về khả năng thích ứng nhanh, bắt kịp với sự phát triển của khoa học, sự tiến bộ của công nghệ. Thế hệ trẻ nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc tạo lập lợi thế cạnh tranh mới mà đất nước đang còn nhiều hạn chế, như: chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động, năng lực đổi mới… Những phẩm chất này của thanh niên Việt Nam chính là thế mạnh và nguồn lực quan trọng góp phần đưa đất nước tiến lên, vững bước vào kỷ nguyên phát triển mới. Những thành quả về nghiên cứu, ứng dụng khoa học, lao động sản xuất được thể hiện qua những đóng góp trên từng lĩnh vực và phương diện: từ năm 2017 – 2022, đã có 65.484 đề tài nghiên cứu khoa học của sinh viên, giảng viên trẻ; 18.419 đề tài nghiên cứu khoa học được Đoàn Thanh niên, Hội Liên hiệp Thanh niên hỗ trợ triển khai; 3.977 hội nghị khoa học do Đoàn, Hội tổ chức[8].
Không chỉ dừng lại ở nghiên cứu khoa học mà thực tiễn trong hoạt động lao động sản xuất lực lượng thanh niên, sinh viên đã có nhiều sáng kiến, cải tiến, ứng dụng khoa học, công nghệ đổi mới, cải tiến kiểu dáng, mẫu mã sản phẩm, qua đó, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, gia tăng giá trị sản phẩm; đồng thời, chủ động, tích cực phối hợp với các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, đưa các sáng kiến, phát minh ứng dụng vào thực tiễn. Giai đoạn 2017 – 2022, đã có 237.540 sáng kiến, giải pháp sáng tạo trong lao động, sản xuất, kinh doanh, làm lợi hơn 1.516 tỷ đồng. Trong nhiệm kỳ 2017 – 2022, đoàn viên, thanh niên Khối Doanh nghiệp Trung ương đã đề xuất 115.263 ý tưởng, sáng kiến; trong đó, có 7.100 đề tài, sáng kiến, ý tưởng, giải pháp về công nghệ nâng cao năng lực quản lý, điều hành, cải tiến kỹ thuật được áp dụng vào sản xuất, kinh doanh, làm lợi cho doanh nghiệp và xã hội hơn 1.200 tỷ đồng. Các mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch; phát triển kinh tế biển, du lịch biển, đảo được các đoàn viên, thanh niên xây dựng và triển khai hiệu quả ở nhiều địa phương. Trong 5 năm 2017 – 2022, Đoàn Thanh niên đã thành lập 2.722 câu lạc bộ thanh niên khởi nghiệp với 115.496 hội viên, thanh niên tham gia[9].
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn chú trọng phát triển khoa học, công nghệ, coi đó là một trong những đột phá chiến lược góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước, các hội thi “tin học trẻ toàn quốc”, cuộc thi “sáng tạo, sáng kiến cải tiến công nghệ, kỹ thuật thanh niên toàn quốc”, các giải thưởng khoa học và công nghệ, cuộc thi sáng tạo, sản phẩm công nghệ mới… thường xuyên được tổ chức, đã cho thấy sự quan tâm đặc biệt đối với đầu tư cho phát triển khoa học công nghệ, coi đây là động lực quan trọng để tiếp tục tạo những tiền đề cho phát triển kinh tế, xã hội. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “Tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại”[10]. Để phát huy vai trò của thanh niên, sinh viên trong nghiên cứu phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030, chiến lược chú trọng: Tăng cường đào tạo kiến thức về khoa học và công nghệ, nâng cao năng lực tin học, ngoại ngữ, rèn luyện năng lực thiết kế sáng tạo gắn với các dự án thực tế trong trường phổ thông, đặc biệt thông qua hình thức đào tạo STEM; đầu tư xây dựng đội ngũ nhân lực khoa học – công nghệ trình độ cao; nhanh chóng xây dựng đội ngũ nhà khoa học đầu ngành, từng bước nâng cao tiêu chuẩn nhà khoa học đầu ngành tiệm cận với tiêu chuẩn của các nước phát triển.
6 giải pháp khơi dậy tinh thần dân tộc, khát vọng phát triển đất nước cho lực lượng thanh niên, sinh viên Việt Nam
Tiếp nối những giá trị truyền thống tốt đẹp của các thế hệ cha ông đi trước, lực lượng thanh niên, sinh viên Việt Nam hiện nay được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người. “Chăm lo phát triển thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước”[11]. Để thực hiện mục tiêu đó, cần tiếp tục khơi dậy tinh thần dân tộc, khát vọng phát triển đất nước cho lực lượng thanh niên, sinh viên Việt Nam.
Thứ nhất, Đảng, Nhà nước, Bộ Giáo dục Đào tạo và các Bộ, ngành tiếp tục quan tâm chỉ đạo, đầu tư, bố trí, nâng cấp và phát huy có hiệu quả các thiết chế phục vụ hoạt động học tập, rèn luyện, sáng tạo bổ ích cho thanh niên, sinh viên. Mở rộng, nâng cao hơn nữa công tác phối hợp giữa tổ chức Đoàn với các cấp chính quyền, đoàn thể, gia đình, nhà trường trong giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho sinh viên. Đặc biệt, để triển khai thực hiện Luật Thanh niên có hiệu quả, rất cần có sự tham gia của các bộ, ban, ngành, đoàn thể ở Trung ương và địa phương, các trường đại học để nâng cao hiệu quả thực hiện các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác thanh niên đã quy định trong Luật Thanh niên.
Thứ hai, tiếp tục đa dạng hóa và đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, phổ biến giáo dục tư tưởng chính trị chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, vững tin vào con đường phát triển tương lai của đất nước nhằm khơi dậy tinh thần tự lực, tự cường, ý thức trách nhiệm của lực lượng thanh niên, sinh viên đối với vận mệnh của đất nước. Nâng cao trách nhiệm của các tổ chức quản lý từ nhà trường cho đến các cơ sở giáo dục, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, ý chí khát vọng phát triển đất nước cho thanh niên, sinh viên thông qua các bài giảng, môn học, chương trình đào tạo ở các cấp bậc đào tạo khác nhau, lồng ghép nội dung tuyên truyền, giáo dục khát vọng phát triển đất nước trong các chương trình giáo dục chính trị, tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên có hiệu quả. Đổi mới nội dung, hình thức các hoạt động tham gia phong trào thi đua yêu nước, từ đó phát huy ý thức trách nhiệm tham gia thực hiện khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc bằng những hoạt động thiết thực của từng cá nhân.
Thứ ba, tiếp tục phát huy những giá trị tốt đẹp, khơi dậy khát vọng và hiện thực hoá những khát vọng đó trong mỗi thanh niên, sinh viên Việt Nam bằng những chương trình, hành động cụ thể, thiết thực. Phát huy tính chủ động của các tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên trong đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, hình thức triển khai, ứng dụng mạnh mẽ truyền thông số, công nghệ thông tin, đặt thanh niên sinh viên làm chủ thể để đón đầu những xu thế phát triển mới của đất nước. Tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức giáo dục của Đoàn theo Chỉ thị số 42 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015 – 2030”, trong đó, kiên trì và kịp thời đổi mới cách thức phổ biến, học tập lý luận chính trị, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho thanh niên, sinh viên. Không ngừng học tập trang bị thế giới quan và phương pháp luận khoa học tăng cường bản lĩnh chính trị, năng lực nhận diện và đấu tranh với các quan điểm sai trái, xuyên tạc, bảo vệ thành quả cách mạng của dân tộc và con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, phấn đấu vì mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.
Thứ tư, mỗi thanh niên, sinh viên phải luôn nhận thức rõ trách nhiệm trong thực hiện khát vọng bằng năng lực thực tiễn bản thân. Không ngừng ra sức học tập, làm việc, lao động rèn luyện, nêu cao tinh thần xung kích, tiên phong, sáng tạo đổi mới, gương mẫu, bản lĩnh đi đầu trong các hoạt động vừa học vừa làm. Chú trọng giáo dục nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, ý thức cảnh giác cách mạng, có ý thức đấu tranh lên án, phê phán và chống lại những biểu hiện tiêu cực, tư duy lạc hậu, bảo thủ cho thanh niên, sinh viên. Cung cấp thông tin, trang bị kiến thức, phương pháp, kỹ năng để thanh niên, sinh viên tự phòng ngừa, sàng lọc, đấu tranh với các âm mưu, luận điệu xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch đến lợi ích quốc gia dân tộc trong giai đoạn mới hiện nay.
Thứ năm, có cơ chế phù hợp khuyến khích, tạo động lực để thúc đẩy tư duy đột phá, ý tưởng khởi nghiệp, kinh doanh cho thanh niên, sinh viên. Để làm tốt điều này cần sự phối hợp liên thông, hiệp đồng của các bộ, ngành, nhất là Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan xây dựng các chính sách và hướng dẫn hỗ trợ sinh viên có các ý tưởng sáng tạo để khởi nghiệp từ chính ý tưởng, chất xám, để thanh niên, sinh viên có “cơ hội” biến ước mơ thành hiện thực, góp phần sức lực vào công cuộc xây dựng nước nhà. Để thanh niên, sinh viên thực sự là lực lượng nòng cốt, sáng tạo xung kích đi đầu trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thứ sáu, nhận thức và định hướng đúng đắn trong phát huy vai trò của thanh niên, sinh viên Việt Nam gắn liền với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay là một nhiệm vụ hết sức quan trọng. Vì vậy để phát huy tốt vai trò của lực lượng này xứng tầm với những kỳ vọng đóng góp cho quá trình đổi mới, đòi hỏi cần có sự quan tâm đặc biệt của cả hệ thống chính trị, tạo những điều kiện căn bản để thanh niên, sinh viên Việt Nam trở thành ngọn cờ tiên phong trong công cuộc xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Là một quốc gia đang phát triển, Việt Nam cần có những chính sách tập trung phát triển nguồn lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. Phải chú trọng đổi mới giáo dục, đào tạo, đưa sáng tạo và tinh thần khởi nghiệp thẩm thấu trong mỗi thanh niên, sinh viên Việt Nam.
Trước những thay đổi rất lớn của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang tạo ra những tiền đề căn bản, là điều kiện để Việt Nam bứt phá trong hành trình đổi mới. Tuy nhiên vẫn còn tồn tại không ít những khó khăn, thách thức đang đặt ra, trở thành những rào cản lớn để đưa kinh tế đất nước phát triển hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới. Để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, hơn bao giờ hết xác định đúng vai trò, vị thế của lực lượng thanh niên, sinh viên, đặc biệt khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí quật cường, lòng tự hào dân tộc để lực lượng này thực sự trở thành trung tâm, luôn xung kích đi đầu trong phát huy ý chí, tài năng, kiến tạo, đổi mới, góp phần thực hiện tốt những mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế – xã hội tầm nhìn đến năm 2030 và đến 2045 đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao, nhân dân thực sự được hạnh phúc. Tuy nhiên, để trở thành quốc gia phát triển, đòi hỏi chúng ta cần không ngừng nỗ lực để xác lập cho mình một vị thế vững chắc trong khu vực và trên trường quốc tế. Đây là nhiệm vụ nặng nề đang đặt ra cho thế hệ trẻ thanh niên, sinh viên – những chủ nhân quyết định vận mệnh tương lai của đất nước./.
———————————
[1] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, tập 14, tr.342
[2] Vũ Minh Khương (2020), Việt Nam 2045: Tầm nhìn, khát vọng và sứ mệnh lịch sử, Tạp chí Khoa học, công nghệ Việt Nam điện tử, 17/1/2020
[3] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, tập 4, tr.534
[4] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, tập 15, tr.131
[5] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, tập 7, tr.49
[6] Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, tập 5, tr.216
[7] Trần Quang Vinh (2022), Tháng Thanh niên: Những “số liệu vàng” về thanh niên Việt Nam, https://www.vietnamplus.vn/thang-thanh-nien-nhung-so-lieu-vang-ve-thanh-nien-viet-nam/780133.vnp, ngày 25-3-2022
[8] Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa XI tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XII, ngày 11-01-2023
[9] Vũ Thơ (2022), Những sáng kiến làm lợi hàng nghìn tỷ đồng, https://thanhnien.vn/nhung-sang-kien-lam-loi-hang-nghin-ti-dong-1851510186.htm
[10] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb CTQGST, tập 1, tr.140
[11] Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ mới
PGS.TS. Đinh Văn Châu
Phó Bí thư Đảng uỷ, Hiệu Trưởng Trường Đại học Điện lực
